Àpi-sóuvage
Apium graveolens
Apiaceae Umbelliferae
Autre noum : Àpi.
Noms en français : Ache, Céleri.
Descripcioun :L'àpi-sóuvage que se rescontro dins li palun e li relarg bagna proche de mar (var. graveolens), èi quàsi la memo planto qu'aquesto cultivado dins nòstis ort (var. dulce). Se recounèis à si fueioun un cop divisa generalamen en sèt gros fueioun e à si brout (oumbello) sènso bratèio. Coumpara pamens emé la berlo-bastardo di proun coumuno e la berlo que trachisson dins li mémi relarg e ié sèmblon un pau (manjadisso tambèn).
Usanço :L'àpi es uno planto bèn couneigudo au nostre e s'adoubo d'un mant un biais (crus e cue). Li grano tambèn soun un bon sabourun. Èi couneigu pèr èstre uno planto diuretico, depurativo, estoumatico e carminativo. Se saup bessai mens que proun toucado emé li man, pòu douna, au soulèu, de problèmo de pèu (foutousensibilisanto).
Port : Erbo
Taio : 0,3 à 0,8 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Idroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Apium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 100 m
Aparado : Noun
Mai à setèmbre
Liò : Palun sala
- Sourgènt sala
- Ribiero
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Apium graveolens L., 1753
Vesso(-negrinello)
Vicia melanops
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Vesce noirâtre.
Descripcioun :La vesso-negrinello es uno planto pelouso subretout en aut que mounto sus lou tard. Fai de 1 à 4 flour negrinello e jauno de 15 à 22 mm sus un pecou courtet (< 5 mm). Li fueio an de 5 à 7 paréu de fuioun un pau redoun, li d'en aut un pau verd-jaune. Lis estipulo an de gròssi glando negro à neitar. Li dóusso soun ciliado sus li suturo. Es uno planto proun raro, proutegido en listo roujo, categourìo LC (soucit minour).
Usanço :Ramenten qu'èi pas counseia de manja de grano de vesso, que soun empouisounanto e dounon uno malautié néuroulougico, lou latirisme (presènci d'ODAP).
Port : Erbo
Taio : 15 à 60 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Vicia
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 22 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Si
Autour basso e auto : 100 à 800 m
Aparado :
Vo
Remarco : Listo roujo
Abriéu à mai
Liò : Blachiero
- Castagnaredo
- Camin
- Ermas
Estànci : Mesoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Mediterrano-Touranieno
Ref. sc. : Vicia melanops Sm., 1813